ΤΙΤΛΟΙ
01. ΠΕΡΑΣΑΝ ΧΡΟΝΙΑ ΕΚΑΤΟ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΕΚΚΑΣ
02. ΟΙ ΜΥΛΟΠΕΤΡΕΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ & ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΜΑΛΑΜΑΣ
03. ΠΡΟΣΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ
04. ΔΙΠΛΟΣ ΣΕΒΝΤΑΣ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΜΠΑΜΠΗΣ ΤΣΕΡΤΟΣ
05. ΔΥΟ ΜΑΤΑΚΙΑ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΕΛΕΝΗ ΤΣΑΛΙΓΟΠΟΥΛΟΥ
06. ΓΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ
07. ΟΣΑ ΛΕΕΙ Η ΔΙΔΩ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΜΙΛΤΟΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ
08. ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΟΣ (ΣΠΙΡΤΟ ΡΙΞΑΝ) – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
09. ΑΠ’ ΤΗΣ ΜΑΣΤΙΧΑΣ ΤΟ ΝΗΣΙ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ
10. ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΗΛΙΟ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ, ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗΣ, ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΟΣΙΟΣ & ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΛΑΡΟΥΤΣΟΣ
11. ΜΕΣ’ ΤΗΝ ΚΑΤΩ ΠΑΝΑΓΙΑ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ & ΑΣΠΑΣΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ
12. ΜΠΟΛΙ – ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ, ΝΙΚΟΣ ΠΟΡΤΟΚΑΛΟΓΛΟΥ & ΧΟΡΩΔΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

«Περάσαν χρόνια εκατό από τις μνήμες που εξιστορούσε η γιαγιά Αργυρώ, πέρασαν τρεις γενιές από τότε που οι πρόγονοί μου άφησαν πίσω τις ζωές τους μέσα στην Κάτω Παναγιά και ξεκίνησαν για της προσφυγιάς τον δρόμο. Η πορεία δύσκολη και μακρά. Πρώτος σταθμός της μαστίχας το νησί, “μέχρι να ξετσουμίσει το παιδί” όπως έλεγε και στη συνέχεια ταξίδι για την Πελοπόνησσο. Βρέθηκαν σε νέο τόπο που έπρεπε να γίνει η πατρίδα τους, με ελάχιστα υπάρχοντα, αλλά με μεράκι, αγάπη και σεβασμό κατάφεραν να σταθούν στα πόδια τους.
Τα παιδιά μεγάλωσαν και ήρθαν τα εγγόνια. Τα μάτια της πρώτης γενιάς σφάλισαν και πέταξαν στον ουρανό σαν μαύρα χελιδονάκια. Όμως ο σεβντάς για τις χαμένες πατρίδες – Αλικαρνασσός, Αλάτσατα, Ικόνιο, Αϊβαλί – δεν έσβησε, αλλά πέρασε και στις επόμενες γενιές. Οι πληγές δεν ήταν πια νωπές, μα τα σημάδια τους είχαν χαραχθεί βαθιά στις ψυχές μας. Σε κάθε άκουσμα μπάλου, απτάλικου, αμανέ ή καρσιλαμά, το σαντούρι, το βιολί, το κανονάκι και το ούτι σκαλίζαν τις πληγές, φέρναν στη θύμησή μου τις ιστορίες της γιαγιάς και όσα λέει η Διδώ, κάνοντας τα μάτια μου να δακρύζουν.
Τα χρόνια πέρασαν και μεγαλώνοντας ένιωθα όλο και περισσότερο την υποχρέωση να μην αφήσω να ξεθωριάσει η μνήμη των ανθρώπων αυτών, μα ούτε και ο πολιτισμός που έφεραν μαζί τους.
Την άνοιξη του 2018, η γνωριμία με τον Αποστόλη έμελλε να είναι καταλυτική. Η κοινή αγάπη για τις χαμένες πατρίδες των προγόνων μας αποτέλεσε το μπόλι της συνεργασίας μας. Οι υπέροχες μελωδίες του έντυσαν μοναδικά τους στίχους μου, αποδίδοντας με τις νότες του ακριβώς τα συναισθήματα που ένιωθα γράφοντας κάθε λέξη. Μουσική και στίχοι άνθισαν μαζί δημιουργώντας αυτόν τον δίσκο.
Ευχαριστώ από ψυχής τον Αποστόλη και όλα τα μέλη της Εστουδιαντίνας για την ευκαιρία που μου χάρισαν μέσα από αυτό το έργο να εκπληρώσω το χρέος μου στην ιστορική μνήμη όλων των προσφύγων της Μικράς Ασίας.
Ας μην αφήσουμε την ιστορία να χαθεί στις μυλόπετρες του χρόνου, ας κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη των πολύπαθων αυτών ανθρώπων, τιμώντας την κληρονομιά που μας άφησαν και διαβεβαιώνοντάς τους πως οι θυσίες τους δεν πήγαν χαμένες, νιώθοντας ευγνώμονες για όλα όσα μας χάρισαν.
Νίκος Παπαχατζής